گشتی در «سرزمین گربه ها»؛ مجموعه عکسی کلاسیک از دنیای دوست داشتنی گربه ها

گربه ها و سگ ها از دوست داشتنی ترین حیوانات دنیا هستند. اگر شما هم از طرفداران این حیوانات پشمالوی بامزه باشید حتماً از دیدن عکس های بچه گربه های زیبایی که کنار هم خوابیده اند یا توله سگ هایی با هم بازی می کنند قند در دل تان آب می شود. این عکس های بامزه محبوبیت زیادی در بین کاربران اینترنت دارند. گرچه تولید چنین عکس هایی کار نسبتاً جدیدی به نظر می رسد اما در حقیقت، قدمت این شیوه ی عکاسی از حیوانات به اوایل دهه ی ۱۹۰۰ میلادی باز می گردد.

هری ویتیر فریز را شاید بتوان اولین عکاسی دانست که به طور جدی به کار عکاسی از حیوانات در ژست های طراحی شده پرداخت. این عکاس امریکایی کار تولید این عکس ها را از سال ۱۹۰۵ شروع کرد و به واسطه ی عکس های بامزه اش از بچه گربه ها و توله سگ ها و حتی خرگوش ها و مرغ ها به شهرت زیادی رسید. این عکس ها چنان محبوبیتی پیدا کردند که فریز به کار تولید کارت پستال و تصویر برای مجلات و کتاب های کودکان با استفاده از عکس هایش روی آورد. او بعدها به عنوان عکاس حیوانات در کمپانی Rotograph که یک شرکت مشهور تولید کارت پستال در نیویورک بود استخدام شد.

ویتیر فریز بچه گربه ها و توله سگ ها را از دوستان و همسایه هایش قرض می گرفت، لباس تن آن ها می کرد و در موقعیت هایی انسانی از آن ها عکس می گرفت. مثلا در یکی از عکس هایش بچه گربه ای را می بینیم که کیک درست می کند، در عکسی دیگر لباس ها را از روی بند آویزان می کند و در دیگری، بولینگ بازی می کند.

ویتیر فریز ایده ی عکاسی از حیوانات به صورت ملبس را از یک جشن تولد خانوادگی گرفت. در این مهمانی یک کلاه مقوایی بین مهمان ها دست به دست می شد و آن ها کلاه را امتحان می کردند تا آنکه یک نفر کلاه را روی سر گربه ی خانواده گذاشت. ویتیر فریز این لحظه را ثبت کرد و این عکس بعدها تبدیل به یک کارت پستال بسیار محبوب شد.

گرچه امروزه بیشتر عکس های بامزه ای که از گربه ها و سگ ها می بینیم حاصل شکار یک لحظه، تصادفی یا حتی فوتوشاپی هستند، اما ویتیر فریز برای تولید چنین عکس هایی مجبور بود صبر زیادی به خرج دهد. گرفتن بعضی از این عکس ها روزها یا حتی هفته ها طول می کشید.

در اوایل دهه ی ۱۹۰۰ یعنی در دوره ای که ویتیر فریز مشغول به کار بود، دوربین های عکاسی به گونه ای بودند که برای آنکه بتوان با آن ها عکس گرفت سوژه ها باید مدت زیادی را بی حرکت می ماندند. اما سوژه های فریز حیوانات زنده بودند و او هنگام گرفتن عکس ها از هیچ ترفند عکاسی ای استفاده نمی کرد. به همین خاطر گرفتن عکسی که مدنظرش بود کار بسیار دشواری بود و صبر فوق العاده زیادی می طلبید. فریز سوژه هایش را با استفاده از لباس های مخصوص، میله و چنگک مخصوص در حالت دلخواهش نگه می داشت.

سختی عکاسی از حیوانات چنان فشار عصبی ای به فریز وارد می کرد که او فقط ۳ ماه از سال را صرف این کار می کرد. به علاوه، چیزی که کار فریز را سخت تر می کرد این بود که او مجبور بود از هر ۱۰۰ نگاتیو فقط حدود ۳۰ نگاتیو را استفاده کند. بنابراین بیشتر سال را مشغول جبران هزینه ی سنگینی بود که طی آن ۳ ماه به او تحمیل می شد.

ویتیر فریز در مقاله ی ویژه ای در نشریه ی Life بیان کرده بود که نوردهی عکس های او یک پنجم ثانیه طول می کشید. اما هر شئ متحرکی حواس بچه گربه ها را به راحتی پرت می کرد: «گرفتن این عکس های نامتعارف از حیوانات زنده و واقعی جز با شکیبایی و خوش رفتاری بی پایان عکاس در تمام لحظات میسر نمی شود.»

او همچنین در کتاب خود به نام «سرزمین حیوانات در برابر دوربین» (Animal Land on the Air) درباره ی سختی های کار با حیوانات صحبت کرده بود: «توله سگ ها اگر خوب تفهیم شوند مطیع و رام می شوند اما سر به هواتر از بچه گربه ها بین حیوانات نیست و خیلی چیزها حواس آن ها را پرت می کند.»

ویتیر فریز در ابتدا فقط یک کلاه یا ظرف به عکس هایی که از حیوانات می گرفت اضافه می کرد. اما رفته رفته به تعداد و زیبایی لباس های این سوژه های پشمالو و بامزه افزوده شد.

عکس های فریز در سرتاسر امریکا، اروپا و نیوزلند طرفدار داشتند. از این عکس ها در میانه ی مطالب نشریاتی مثل Woman’s World، Child’s Life و American Magazine استفاده می شد.

ویتیر فریز گرچه از توفیق مالی هم برخوردار شد اما همیشه هم در زندگی اش ثبات اقتصادی نداشت. او هرگز ازدواج نکرد و زندگی اش را صرف عکاسی و مراقبت از پدر و مادرش کرد. فریز بعد از مرگ والدینش، به فلوریدا نقل مکان کرد و پس از آنکه متوجه شد به سرطان مبتلا است، در مارس ۱۹۵۳، در سن ۷۴ سالگی، با باز گذاشتن شیر گاز آشپزخانه به زندگی خود پایان داد.

هری ویتیر فریز

نوشته گشتی در «سرزمین گربه ها»؛ مجموعه عکسی کلاسیک از دنیای دوست داشتنی گربه ها اولین بار در روزیاتو پدیدار شد.