سال ۲۰۱۹ بدون شک به عنوان یکی از خاص ترین سال ها در تاریخ سینما جاودانه خواهد شد. در سال گذشته فیلم های بسیار خوب و جذابی در ژانرهای مختلف و در کشورهای مختلف ساخته شد. در فستیوال فیلم کن و همچنین اسکار، فیلم انگل (Parasite) به کارگردانی بونگ جون هو از سینمای کره جنوبی تاریخ ساز شده و در هر دو عنوان بهترین فیلم سال را بدست آورد و این اولین بار بود که فیلمی غیرانگلیسی زبان جایزه اسکار بهترین فیلم سال را دریافت می کرد. فیلم مترادف ها (Synonyms) به کارگردانی نداو لاپید نیز یکی دیگر از فیلم های غیرانگلیسی زبان یک سال گذشته بود که مورد تحسین منتقدان قرار گرفته و در فستیوال برلین جایزه خرس طلایی را دریافت کرد.
فیلم شیطان وجود ندارد ساخته محمد رسول اف نیز یکی دیگر از فیلم های غیرهالیوودی و غیرانگلیسی زبان بود که در فستیوال برلین خوش درخشید. به بهانه موفقیت بی سابقه فیلم های غیرانگلیسی زبان در یک سال گذشته و در جشنواره های مختلف در ادامه این مطلب می خواهیم شما را با بهترین فیلم های غیرانگلیسی زبان سال ۲۰۱۹ آشنا کنیم.
۱۰- مترادف ها
نداو لاپید که این بار با فیلم مترادف ها به فستیوال فیلم برلین بازگشته بود، یک تصویر هجوآمیز خارق العاده از تنش بین دو فرهنگ متفاوت را به تصویر می کشد. مترادف ها داستان یک مرد مهاجر را روایت می کند که هویت خود را به طور کامل نفی می کند، داستانی که اشاراتی به زندگی واقعی کارگردان دارد. شخصیت اصلی داستان مردی به نام یواف است که از سرزمین های اشغالی به پاریس نقل مکان می کند، جایی که تصمیم می گیرد برای همیشه در آنجا مانده و دیگر هیچگاه به موطنش که از نظر او زندگی در آن ناخوشایند است بازنگردد.
او می خواهد که ارتباطش با زادگاهش به طور کامل قطع شود، فرانسوی باشد، در قبرستان شهر دفن شده اما هویت واقعی که در جسم و خون او رخنه کرده باعث می شود که یواف هیچگاه هویت دوگانه اش را فراموش نکند. این فیلم به بررسی دقیق و واقعی بحران های هویتی می پردازد و نگاهی از نزدیک به مفاهیم بی ریشگی و تعلق در قالب یک حالت ولگردی و بی خانمانی می اندازد. بازی بی نظیر تام مرسیه در نقش اصلی فیلم یکی از نقاط قوت فیلم است که نقش مهمی در موفقیت آن دارد. به یک روش بسیار منحصربفرد، مترادف ها، باعث می شود که مخاطب مفاهیمی مانند نژاد، وطن، زبان و ادغام را به چالش بکشد.
۹- باکوارو
کلبر مندوسا فیلهو، کارگردان برزیلی، که با فیلم هایی مانند Oma ao Redor و Aquarius توجه بسیاری را به خود جلب کرده بود، در هفتادمین فستیوال فیلم کن به خاطر فیلم باکوارو (Bacurau) جایزه ویژه هیئت داوران را دریافت کرد، فیلمی که همراه با جولیانو دورنلس، کارگردانی آن را بر عهده داشت. باکوارو سفری در ژانرهای مختلف و سکانس های بسیار شجاعانه است که یک روایت بی پروا و تند را در فضای جامعه شناختی کشور به تصویر می کشد. ترزا، زن جوانی است که برای شرکت در مراسم تدفین مادربزرگش به شهری کوچک در برزیل با نام باکوارو سفر می کند. مادربزرگش، کارملیتا، که از شخصیت های برجسته شهر و به نوعی رهبر این جامعه بوده در سن ۹۴ سالگی درگذشته و بدنبال مرگ وی، فضایی حزن انگیز و مملو از غم و سوگواری در شهر حاکم می شود.
در این اثنا، ترزا متوجه می شود که شهر باکوارو دارای مشکلات و معضلات بسیار بزرگ و جدی است. چند روز بعد، ساکنان متوجه می شوند که این منطقه از نقشه جغرافیایی کشور حذف شده و مرگ های فراوانی در آن رخ می دهد. باکوارو با ترکیب مولفه های علمی تخیلی، ماجراجویی و وسترن، به فیلمی تبدیل می شود که جایگاه سیاسی خود را از همان ابتدا به نمایش می گذارد. کارگردان می گوید که این فیلم را در پاسخی به نمایش منفعلانه و مطیع گونه از مردمی که در مناطقی شبیه باکوارو زندگی می کنند ساخته است. حملاتی که در فیلم صورت گرفته و رفتارهای مردان شهر که با این نمایش همخوانی ندارند به خوبی و زیبایی با این هدف سازگار هستند.
۸- صحبت در مورد درختان
فیلم صحبت در مورد درختان (Talking About Trees) فیلمی مستند از سهیب قاسم الباری، کارگردان سودانی است که جایزه بهترین فیلم مستند فستیوال فیلم برلین را دریافت کرد. این فیلم بر روی تلاش های ۴ پیرمرد تمرکز دارد که در دهه هشتم زندگی خود بوده و تلاش دارند درهای سینماها که ۳۰ سال پیش و به دنبال کودتا بسته شده را دوباره باز کند. در حالی که قاسم الباری شوق ۴ دوست کهنسال که سعی در تجدید حیات سینمای سودان را دارند را به تصویر می کشد، همزمان بر نتایج تلاش ها برای محو تمامی دستاوردهای مدرنیته، تمامی دستاوردها و حافظه جمعی در سودان تمرکز دارد.
در حالی کهسالن های سینمای متروک و به حال خود رها شده، حتی دیگر صندلی مناسبی وجود ندارد، گرد و خاک همه جا را فرا گرفته و سینماهای قدیمی روباز سال هاست بلا استفاده باقی مانده اند، چهار دوست داستان اما هنوز امیدشان را در فضایی که بودجه ای برای صنعت فیملسازی وجود ندارد از دست نداده و نزدیک به سه دهه تنها با امیدواری، انتظار پایان خفقان و دیدن کورسوی امید را می کشیده اند. مدت کوتاهی پس از تکمیل این فیلم مستند، رژیم دیکتاتوری عمر البشیر در سودان به دنبال خیزش بزرگ مردمی سقوط کرده و همین موضوع بدون شک خوشایند ۴ مرد کهنسال داستان خواهد بود. فیلم صحبت در مورد درختان که به تلاش های دولت بشیر برای پاک کردن حافظه بصری مردم این کشور می پردازد، بدون شک یکی از بهترین فیلم های مستند سال ۲۰۱۹ است.
۷- آتلانتیک
فیلم آتلانتیک (Atlantique) نماینده سینمای سنگال در اسکار سال جاری و یکی از نامزدهای نهایی بخش بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان که جایزه گرند پریکس فستیوال کن را نیز بدست آورده بود یک فضای بسیار پیچیده و هیپنوتیزم کننده دارد. این فیلم، به کارگردانی ماتی دیوپ، داستان یک دختر ۱۷ ساله به نام آدا را روایت می کند که در مناطق روستایی شهر داکار زندگی می کند. بعد از آنکه کارگران یک آسمانخراش آینده نگرانه که ماه هاست حقوقشان را دریافت نکرده اند به امید داشتن زندگی بهتر، کشور را ترک می کنند، آدا در یک شرایط غیرمنتظره قرار می گیرد زیرا سلیمان، معشوق او، نیز در میان این کارگران است.
آدا به شدت از این بیم دارد که مجبور شود با مردی که به او علاقه ای ندارد ازدواج کند. در شرایطی که افتتاح آسمانخراش مذکور نزدیک است، یک اپیدمی غیرمنتظره در شهر آغاز می شود. آتلانتیک از فیلمبرداری خارق العاده و بسیار زیبا، صداپردازی دقیق و فضایی مجذوب کننده سود می برد و نگاهی اورجینال و منحصربفرد به معضلات اجتماعی در سنگال می اندازد.
۶- بینپل
بینپُل (Beanpole) که در بخش نگاه ویژه فستیوال فیلم کن به نمایش درآمده و برنده جایزه بهترین کارگردانی برای کانتمیر بالاگف شد، مخاطب را به لنینگراد در سال ۱۹۴۵ می برد و حجم ویرانی و درماندگی که در نتیجه جنگ جهانی دوم در شهر ایجاد شده و مردمی که به معنای واقعی کلمه نابود شدند را به تصویر می کشد. علیرغم اینکه ماه هاست از پایان جنگ می گذرد اما لیا، که هنوز در شرایط شکننده و خشن دوران جنگ زندگی می کند، سعی دارد با دوست قدیمی اش ماشا که به تازگی از جبهه جنگ بازگشته، رابطه اش را از نو بسازد. لیا تحت کنترل ماشا قرار گرفته و در شرایطی که او از لحاظ بصری با دیگران ارتباطی ندارد، رابطه این دو زن رفته رفته شکلی غیرطبیعی به خود می گیرد.
بینپول یک سبک روایی بسیار مبهم دارد و بالاگف با انتخاب های هوشمندانه خود، نه با استفاده از سردی و خشکی واقعیت گرایی از مخاطب فاصله می گیرد و نه از احساسی بودن کدهای ملودرامیک اثر که به وضوح به احساسات اشاره دارند سوء استفاده می کند. علیرغم اینکه داستان فیلم در یک فضا و زمان ناخوشایند و دشوار شکل می گیرد اما از فضای منفی نگرانه دور مانده و همزمان نیز سعی ندارد در مورد خوبی های آینده گزافه گویی کند به نحوی که می توان گفت بینپل یک دیدگاه بسیار خنثی و بی تفاوت دارد.
بیشتر بخوانید: ۱۰ فیلم ترسناک جذاب و دیدنی برای کسانی که به ژانر وحشت علاقه ای ندارند [قسمت دوم]
نوشته ۱۰ فیلم برتر غیرانگلیسی زبان سال ۲۰۱۹ که در تاریخ سینما جاودانه شدند [قسمت اول] اولین بار در روزیاتو پدیدار شد.